Tefsire Giriş

Kur’an’daki garip kelimeleri açıklamak üzere kaleme aldığı el-Müfredât ve ahlak alanında telif ettiği eserleriyle tanınan Râgıb el-İsfahânî’nin (ö. 425/1033-34) Tefsîru’r-Râgıb adlı tamamı günümüze ulaşmayan tefsirinin mukaddimesi, tefsir usulü açısından kurucu metin niteliğindedir. Bu çalışmada tenkitli neşriyle birlikte tercümesi sunulan söz konusu mukaddimede İsfahânî; filolojik açıdan sözün tabiatı, dil-yorum ilişkisi, metni farklı yorumlara açık hale getiren hususlar, metni/sözü doğru anlamanın önündeki engeller, lafız merkezli ve anlam merkezli yorumlar, nesh bağlamında dinin sabiteleri ve değişkenleri, Kur’an’ın içermiş olduğu söz türleri ve beyan keyfiyeti, Kur’an’ı anlama ve yorumlama süreçleri ve Kur’an’ı anlamada karşılaşılabilecek problemler türünden konuları son derece veciz bir şekilde incelemektedir. “Râgıb’ın tefsiri, doğruyu ortaya çıkarma, hakikatini anlayıp bilme (tahkik) açısından son noktadır.” Fîruzâbâdî (ö. 817/1414) “Râgıb-ı İsfahânî haddizâtında büyük bir müfessirdir, tefsir tarihine büyük bir hizmette bulunmuştur. Tefsire dair yazdığı eseri ikmal edememiştir. Fakat bu nâtamam eser büyük bir kıymeti hâizdir, hattâ Kâdî Beyzâvî gibi bir büyük müfessir, bu kitaptaki tahkikattan müstefit olmuştur.” Ömer Nasuhi Bilmen (ö. 1971)