Kapitalizm, Sosyalizm, Ekoloji Yönelim Bozuklukları Arayışlar

Reel-sosyalizmin çöküşü ile solun kendini “yeniden tanımlama” süreci hızlandı... Bu sürecin yazarlarından olan André Gorz ise yeni bir sosyalizmin imkânlarını aktif bir biçimde düşünen, tartışan; klasik politika yapma kalıplarını sarsan biri...Bu kitapta ise, “çalışanların” ve “çalışma”nın niteliğinin değiştiğinden hareketle yeni bir çalışma etiğinin oluşturulması gerektiğinden söz ediyor. Çalışmanın toplumsal bir kimlik oluşturmadaki rolünü reddederek yüzyıl önceki bir “düş”ü, “tembellik hakkı”nı gündeme getiriyor. Toplumsallaşmanın ve özgürleşmenin “boş zaman”a ihtiyacı olduğunu belirterek kendisini çalışmakla sınırlayan işçilerin talepleriyle sosyalist bir dönüşümün gerçekleşemeyeceğini söylüyor.Ve sosyalizmi yeniden içeriklendirme çabasına girerek, onu “özgürleşme ve özerklik gereğinin ortaya çıkardığı anlam ufku olarak anlamak gerekir. Farklı bir ekonomik ve toplumsal sistem olarak değil, tersine, toplumu, bir sistem, bir mega makine yapan her şeyi ortadan kaldırmanın ve aynı zamanda, ‘bireyselliklerin özgür gelişiminin’ gerçekleşebileceği kendi kendine örgütlenmiş toplumsallık biçimlerinin pratik projesi olarak” tanımlıyor.Verimlilik ve kârlılığın artırılmasına yönelik olarak kurulan kapitalizmin söylemi olan “ekonomik rasyonaliteyi” reddederek “toplumsal ve kültürel” gereksinimlerin temel alındığı bir sosyalizmden yana oluyor.“Ekonomik ve teknik” gelişimin “toplumsal ve ekolojik” bir temele oturması gerektiğini savunarak, yeni bir sosyalizmin, bireylerin “karşı-iktidarlar” olarak kendilerini örgütleyebildikleri oranda gerçekleşebileceğini söylüyor. “Oysa sosyalist düşünce, sahici, ikna edici bir gelecek projesi oluşturabilmek için, her şeyden önce aynı ölçüde sahici ve ikna edici bir “şimdiki zaman politikası” oluşturmak zorunda. İşte André Gorz’un kitabı bu doğrultuda, yani “zamanın ruhu”nu yakalamaya, alternatif bir toplum projesi olarak sosyalizmin “şimdiki zaman”la referanslarını yeniden kurmaya, tanımlamaya yönelik önemli bir çabayı temsil etmektedir.”Şükrü Argın / Cumhuriyet Kitap Eki