Çaşıt

Doğu ve Batı kağanlarının dirliğinde, birbirinin gücünü ölçmeye çalışan, çerisini ve malını sınayan çaşıtlar vardı. Bu çaşıtlar Türkeli'ne baş olmak, diğer kağanlar hakkında bilgi edinmek için kullanılırdı. Türk yurtlarına Çin'den gelen çaşıtlar olurdu ama bunların yanı sıra, Çinliye yardım eden ve Suğdak denilen budundan da çaşıtlara da rastlanırdı. Bunlar Türk düşmanları olarak bilinirdiler. Göktürkler, Ötüken'de yerleşmiş yüzlerce çaşıtla adı konulmamış bir mücadeleye girişmişti. Ne var ki, çaşıt ordusunun başındaki kişi de bir Göktürk'tü! Türk'ün Türk'le vuruşması ve çaşıtlığına rastlansa da, Türk'ün Çinliye çaşıtlıkla hizmet etmesi işitilmiş şey değildi! Ötüken'de artık, olmaz işler oluyordu. Devletin en ulu sırrını taşıyan gümüş oklar, kimlerin elindeydi? Umay Ana'nın kutlu sırrı gizlediği kaplumbağa yontusu neredeydi? Vezir Tonyukuk, Bilge Kağan ve Kül Tigin'in ölümünden sonra Göktürk Devleti'ni ayakta tutmaya çabalayan İl-İtmiş Katun bütün bu soruların karşılıklarını bulmak zorundaydı.